Emekli maaşlarına yapılan maaş artırımı tartışılmaya devam ediyor. Bilhassa son 5 yılda görülen erime mum üzere, dondurma üzere, adeta çöllerde su üzere.
Emeklinin enflasyon serüvenini, biraz TÜİK’ten, biraz SGK’dan, biraz internet arşivinden yardımla sizler için görselleştirdik.
Geçen günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı bir emekli maaşı tartışması başladı. En düşük maaşının 7 bin 500 TL’ye çıkarılmasıyla başlayan tartışmada “seyyanen” artırım tenkitleri görülüyor.
En düşük emekli maaşının 7 bin 500 TL’ye çıkmasıyla yılbaşında da yapılan bir tartışma daha tazelendi. Aylıkların, taban fiyatla tıpkı düzeyde olması konusunda da istekler yinelendi.
Bu grafikte minimum fiyat mavi çubuklar, en düşük emekli maaşı kırmızı çubuklar ve ve sarı çizgi de bunların oranı.
Burada da taban fiyatın dolar bazında seyrini görüyoruz. Biz ortaya çıkan formu deveye benzettik, siz? Hayal gücü bir yana bakıldığında 2012’de 473 dolar ile doruktan bir gerileme görülüyor. Dolar kurunu 2023 içinde birebir düzey aldığımızdan yükseliş seyrinde lakin kur yükseliş gösterirse gerileme kaçınılmaz.
“Emekli, kirasını ödeyebiliyor mu?” isimli çalışmada da mavi çubuklar 2003-2021 TÜİK verisi olurken, 2022 ve 2023 Sahibinden Emlak Endeksi (İstanbul ve Bayburt ortalaması)
Bu grafik emeklinin et alabilme durumunu gösteriyor. Bir emekli maaşıyla (TÜİK’e nazaran 2022 Nisan’da bitiyor bilgi, sonrası piyasadan toplama), maaşı değişmezse 5 bin 500 TL ile 17 kilo et alabiliyor.
Son olarak bir emekli kaç ayda araba alabiliyor diye baktık. Bir emeklinin en düşük 45 ayda araba alabildiği son yıl 2014 olarak görülüyor. Maaşları değişmese 5 bin 500 TL ile bu 181 aya çıkarken, 7 bin 500 TL ile 133 ayda otomobil alabiliyor. Maaş değişimlerinin fiyat artışlarından etkilenmemesi umuduyla…