T24 Kültür Sanat
Eserleri dünya çapında ilgi gören ve nizamlı çalışmalarını hala Le Monde, Le Monde Diplomatique ve T24’te sürdüren çizer ve ressam Selçuk Demirel‘in “Yerle Gök Arasında” başlığını taşıyan son şahsî standı, Paris, İstanbul ve Ankara’nın Eskişehir’de açıldı. Stant 27 Ekim’e kadar Atatürk Kültür Sanat ve Kongre Merkezi’nde ziyaret edilebilecek. Stant, Şubat 2025’te ise Bursa Nilüfer Belediyesi meteor / Balat Kültürevi’nde sergilenecek.
Selçuk Demirel ile söyleşi: Yerle Gök Ortasında Sonsuz Bir Dünya
“Yerle Gök Ortasında / Antre Ciel et Terre” başlıklı Selçuk Demirel standı için tanıtım bülteninde şu tabirler kullanılıyor:
“Institut Français Türkiye, çağımızın kıymetli problemleri üzerine tartışmayı teşvik eden Fikirler Gecesi’nin 9. edisyonu kapsamında sizleri, angaje olduğu kadar şiirsel de olan çizimlerden oluşan bir stant aracılığıyla sanatçı Selçuk Demirel’in dünyasını keşfetmeye ve insan ve etrafı ortasındaki bağ üzerine düşünmeye davet ediyor. Bu anımsatıcı çizimlerin merkezinde, çağımızın en kıymetli problemlerinden biri olan iklim değişikliği yer alıyor.
Sergi, gezegenimizin kırılgan hoşluğunu vurguluyor ve çevresel zorluklara ait farkındalığı artırıyor. Her bir çizim, ekosistemlerin çeşitliliğini, tiplerin kırılganlığını ve ortak varlığımızı şekillendiren hassas ilişkileri ortaya koyan bir dengeyi temsil ediyor. Mizah hissini da elden bırakmayan sanatçı, bizi harekete geçmeye çağırıyor.”
Deplasman, Selçuk Demirel standı kataloğundan
Sergi kataloğundan Demirel değerlendirmeleri
Selçuk Demirel’in sanatına ait olarak yapılan ve stant için hazırlanan katalogda yer verilen değerlendirmeler şöyle:
“Türkiye Fransız Kültür Merkezi tarafından 2024 yılında sunulan sanatçı-çizer Selçuk Demirel’in ‘Yerle Gök Arasında’ standı, etraf krizinin gündeme getirdiği soruları, iki ülkenin sanat, bilim ve akademik toplulukları ile gençleri ortasında ayrıcalıklı bir söz ve paylaşım konusuna dönüştüren bir programın ‘yeşil seyrini’ takip ediyor. Sanat ve kanıyı, dünün ve bugünün yapıtlarını harmanlayan bu stant, bunun da ötesine geçiyor; çok sayıda ve farklı sıkıntıyı bir ortaya getirip birbirine bağlıyor ve böylelikle kolektif niyetimiz için değer biçilmez bir rehber meydana getiriyor.
Hayatın kasvetli gerçeklerinin bunaltıcı hâle geldiği, harekete geçmemize dair verilen her ihtarın bizi felce uğrattığı bir vakitte Selçuk’un kalemi bizi hem yatıştırıyor hem de canlandırıyor. Zira Selçuk Demirel vizyon sahibi bir şairin yumuşaklığını ve sertliğini dışa vuruyor. Bu retrospektif bizi, etraf ve sürdürülebilir kalkınma konusunun memleketler arası seviyede bahsedilmeye başlandığı, lakin günümüzün global ve mecburi farkındalığının olmadığı 1990’lı yılların başlarına kadar uzanan çizimlere geri götürüyor. 30 yılı aşkın bir müddettir, sanatçı şiirsel ya da yakıcı imgelerle bizi sarsıyor, bazen bize uzun uzun öğütler veriyor, sıklıkla da bir yol açıyor. Bizi bir ortaya getiren ve kurtaran bir gülümsemeyi tetikleyerek bizi yine harekete geçiriyor. Bu stant çeşidiyle Selçuk’un yapıtlarını karakterize eden bu insanlık dolu keskin şiirselliğin bize (yeniden) ilham vermesini dileyerek, bu şiirselliğe hürmet duruşunda bulunmak istiyoruz.“
Sylvie Lemasson
Kültür Etkinlikleri ve İş Birliği Müsteşarı, Türkiye Fransız Kültür Merkezi Genel Müdürü
“Resimlerinden ayrı duramaz”
“Dilenci nasıl postallarından farklı olmazsa o da fotoğraflarından farklı duramaz zati,
onunla birlikteyken en son berbat haberin en makûs haber olmadığına daima olarak ikna oluyorsunuz. Bir yanıt her vakit mümkün… Bir bakıma, Selçuk’un yeryüzünde olduğunu gördüğü her şey bir vücuda ya da bir vücudun bir modülüne olmaktadır. Bunun sonucunda, çizmeye karar verdiği olayı kendi vücudumuzun en mahrem yerlerinde duyarız; kahkaha, gülünçlük ve acı, derimizin altına işler. Selçuk içimize girer. Üzerek değil, yalnızca mürekkebe batırdığı parmağıyla çizerek.“
John Berger
Yazar ve sanat eleştirmeni
“İnsanlara obur bir ilgi”
“Selçuk Demirel’in işi gücü, bir bakıma daima bir günlük tutmak… Sözcüklerden değil de çizgilerden oluşan bir günlük cinsi. O denli çizgiler ki, sanatkarın his ve fikirlerinin yumaklaşmış eserleri bunlar. Bir iç zorlayışın ya da zorunluğun dışlanması, dışa vurması tahminen de.
(…)
Selçuk insanlara kızgınlıkla, sevinçle, dehşet ile, inançla, kırıklıkla, hayranlıkla, obur bir ilgi ile bakıyor. Hepsi birden… Durmadan bakıyor. Tahminen geceleri bile karanlıkta, meskeninde, yatağında, gözleri açık uyuyor, veya da düş seyrediyor gözleri içeriye dönük, (…) demek istediğim şu ki, faltaşı üzere dört açıyor gözlerini gece gündüz, sonra da çiziyor…“
Abidin Dino
Ressam ve çizer
“Parçalanmış insanı gösteriyor”
“Selçuk büyük açıyla çiziyor; bireylere, objelere birçok vakit yakından bakılmış, çerceveyi dolduruyorlar. Bu tipten yakınlık tesiri, manzaraya güç ve üstünlük veriyor. Okuyucu kaçışı olmayan bir biçimde onunla karşı karşıya kalıyor. Bu durumda o kolay bir oyun arkadaşı ya da gözetleyici olmaktan çıkıp şahit haline geliyor. Ne görüyor? Hayatın zalimliğini, kırılgan varlıkların ezildiği bir dünyanın şiddetini. Kendilerine yabancılaşmış saçma dolambaçlarda sürüklenen varlıklar. Başkaldırmayan, ayaklanmayan lakin kendilerine yapılan baskıları birçok vakit şaşkınlıkla seyreden varlıklar. Selçuk zalim mi, sadist mi? Hayır, bu parçalanmış, biçimsizleştirilmiş, bölünmüş insanı göstermeye çabalıyor, okuyucuyu edilgenliğinden daha güzel çıkarabilmek, onu hareket etmeye, başkaldırmaya itmek, kımıldatmak için.“
İgnacio Ramonet
Eski Le Monde Diplomatique Genel Yayın Müdürü
La Table (1994), Selçuk Demirel standı kataloğundan
|
Selçuk Demirel kimdir?
Selçuk Demirel 1954 yılında Artvin’de doğdu. Birinci çizgilerini 1973 yılında haftalık 7 Gün dergisinde yayımladı. 1978 yılında Ankara’daki mimarlık tahsilini yarıda bırakarak Paris’e gitti. 1979 yılında Paris École Nationale Supérieure de Beaux-Artsin imtihanlarını kazandı. Düzenli bir öğrenci olamadı. 1980-1981 yılında çocuklar için yazıp resimlediği Mumuk dizisi ve tekrar birebir yıl Le Monde gazetesinde desenleri yayımlandı. Çizimleri, başta Türkiye olmak üzere, Fransa’da ve birçok Avrupa ülkesinde ve Amerika’da değerli gazete, mecmua ve kitaplarda yer aldı. Çalışmalarını nizamlı olarak Le Monde, Le MondeDdiplomatique ve T24’te sürdüren Selçuk Demirel’in açtığı şahsî stantların yanı sıra desen albümleri, çocuklar için yazıp resimlediği ve değişik yazarlarla birlikte gerçekleştirdiği 50’den fazla kitabı bulunuyor. Yapıtları kıymetli özel koleksiyonlarda yer alan sanatkarın 2022 yılında 23 çalışması Musée National L’Histoire de l’Immigration tarafından müzenin koleksiyonuna alındı. Metis (2013), Defile (2013), Başka Bir Yerde (2013), Portakal Mavisi Bir Dünya (2016), Duman (John Berger ile, 2016), Sen Hız Okumayı Bilir misin? (2017), Elma (2017), Noir (2017), Saat Kaç? (John Berger ile 2018), PSİ / Bilinçaltından Gerçeküstüne (2019), Kıyıda Tek Başına (2019), Bir Ağacın Altında (2021), Birdenbire İstanbul (2022), Ağaçname – Sen Ne Hoş ir Ağaçsın (2023) ve Farklı Kediler (2024) Selçuk Demirel’in Türkçe yayımlanan son kitaplarıdır. Entre ciel et terre Mairie de Paris 10e, 2022 Seul sur le rivage (Éditions Empreinte, Fransa, 2023), Sous un arbre (Éditions Empreinte, Fransa, 2023), Ombres siamoises (Metin: François David, Éditions Empreinte, Fransa, 2023) ise Fransızca yayımlanan yapıtları. ‘Çizgilerde az bir şiir’; Selçuk Demirel’in ‘Gök ve Yer Arasında’ başlıklı standı Paris’te açıldı TIKLAYIN | “Cennet gezegeni cehenneme çeviren insan”ın yansımaları: Selçuk Demirel’in “Yerle Gök Arasında” standı Ankara’da |
|
‘Gecenin Kıyısı’nda taraf tutmanın anlamsızlığı üzerine bir hikâye
|
