Türkiye’ye de büyük yatırımlar yapan Abraaj Capital fonlarının batışı Dünya Bankası tarihinde birinci bir Türk’ün kara listeye alınmasına enden oldu.
Dubai merkezli Abraaj Capital, sağlıktan besine, bankacılıktan yatlara kadar bir çok alanda 1 milyar dolardan fazla Türkiye’ye yatırım yapmıştı.
Abraaj hakkında 2018 yılında soruşturmalar başladı. Kurucusu Arif Naqvi ve birçok yöneticisi göz altına alınarak, davalar açıldı.
İddialar ortasında Bill & Melinda Gates Vakfı ve Dünya Bankası üzere dev kurumların yüzlerce milyon dolarının Abraaj tarafından yanılgılı kullanıldığı ve kurumların ziyana uğratıldığı vardı.
Naqvi’nin imzaladığı 218 milyon dolar pahasındaki çekler karşılıksız çıktı.
Naqvi karşılıksız çekleri nedeniyle 3 yıl mahpus cezasıyla yargılandı. 2023 Ocak ayında Dubai tarihinde rekor düzeyde, 135 milyon dolar para cezasına çarptırıldı.
Dubai Uluslararası Finans Merkezi’nde yasaklanan Abraaj’ın yöneticilerinden Mustafa Abdel-Wadood da 1,9 milyon dolar para cezası aldı.
Cezalar bunlarla hudutlu kalmadı. Geçen günlerde Abraaj’ın üst idaresinde yer alan bir Türk bankacı birinci defa kara listeye alındı. Dünya Bankası, fonun üst yöneticilerinden Selçuk Yorgancıoğlu’nu kara listeye aldı.
Dünya’da Kerim Ülker’in aktardığınagöre, kararla, Dünya Bankası, Selçuk Yorgancıoğlu ve idaresinde yer alan kurumlara bir daha finansman sağlamayıp, yatırım yapmayacak. Ceza 2 yıl boyunca uygulayacak. Dünya Bankası’nın bu kararı başka milletlerarası kurumların da benzer adım atmasına emsal olabilir.
Yorgancıoğlu, ABN Amro başta olmak üzere birçok kıymetli finans kurumunda yöneticilik yaparken, Abraaj’a geçmeden Deutsche Bank’ın Türkiye CEO’luğu vazifesini yürütüyordu.
Yorgancıoğlu kararı Dünya Bankası’nın tarihinde birinci sefer bir Türk yöneticinin kara listeye alınması oldu.
Dubai merkezli Abraaj Capital, Türkiye’de Acıbadem Hastanesi, Yörsan üzere pek çok kıymetli şirkete yatırım yaparken, global yatırımlarının kıymeti 14 milyar doları buluyordu.
Dünyanın en büyük teşebbüs sermayesi şirketlerinden biri olan fon, Türkiye’de 2008’de Acıbadem Hastaneleri’ne ortak olurken, paylarını 2011’de satmıştı.
Fibabank ve Hepsiburada.com’da da azınlık payı alan şirket, Yörsan’da da çoğunluk payı bulunuyordu.
2018’de iflas muhafazaya başvurmak zorunda kalan Abraaj, borçlarını geri ödeyebilmek için 6 milyar dolarlık varlıklarını satışa çıkardı. Lakin uğraşları sonuç vermeyince tasfiyesi süreci başlatıldı.
Wall Street Journal, Abraaj için o devir “kayda geçen en büyük teşebbüs sermayesi iflası” tabirlerini kullanmıştı.
Abraaj Capital, kurucusu Arif Naqvi, yoksul ülkelerde refah seviyesini artırmayı vaad ederken, eski bir çalışanı ‘İlham verici bir kapitalizm anlayışı vardı’ halinde özetlemişti.
Pakistan vatandaşı olan Naqvi, ülkesine 100 milyon dolarlık bir yardım vakfı kurmuş, Taliban taarruzlarından kaçan öğrencileri finansman sağlamıştı.
Lüks bir hayat süren Abraaj Capital kurucusu Naqvi’nin batışı, birtakım eski şirket çalışanları ve yatırımcılara nazaran, toplanan fonların ferdî harcamalara aktarılmasıyla oldu.
Naqvi, kendisine yöneltilen tüm suçlamaları reddederken, fonları hiçbir vakit adapsız biçimde kullanmadığını belirtti.